MehmetMamger isimli üyeden alıntı
işte size bir soru Saposcat hocam. Neden Divan şiirinin klişe ve tekrarlar üzerine kurulu bir şiir olduğu düşünülür?
Cevabım biraz geç olduğu için özür dilerim.
Divan şiiri –hem Farsça'da hem Türkçe'de– kuşkusuz tekrarlar üzerine kurulu bir şiirdir. Cümleye bakalım:
Klişe bir edebiyattır. Duygu ve düşünceler değişmez sözlerle (Mazmun) anlatılır.
Kesinlikle mazmunlar çok yaygın eski şiirde fakat bence bu tam "klişe bir edebiyattır" anlamına gelmez. Bunun iki sebebi var:
1. Mazmun tam bir klişe sözü değil.
2. "Klişe bir edebiyattır" deyince, olumsuz bir anlam çıkar.
(1) ise, mazmun daha çok istiareye benzer, klişe değil. Mazmun konusu çok karmaşık, derin ve aşırı sevdiğim bir konu fakat kısaca mazmunun bir kalıplaşmış/deyimleşmiş istiare olduğunu söyleyebiliriz kanımca. Belli bir mazmun sevilmezse eğer, sırf o zaman "klişe" söylenebilir çünkü (2)'de dediğim gibi "klişe" olumsuz bir anlam katar. Bu olumsuz görüşün kaynağı ise, 19. asırda Divan şiirinden çekinen şairler arasında başlayıp günümüze kadar devam etmiş, "klişe" kelimesi de Türk diline girdikten sonra Divan şiirine çakılıp kaldı çünkü Divan şiiri "eski"ymiş, diğer şiir tarzları da "yeni"ymiş. Cumhuriyet geldiğinde de bu kavramsallaştırma daha bile vurgulanmıştır çünkü o dönemde genellikle "eski", "kötü" demek, "yeni" de "iyi" demek.
Tabii ki yukarıda bahsettiğim kavramsallaştırma genelde şairler arasında geçerli değil, daha çok edebiyatçılar vs. arasında geçerli.
Bu Konuyu Paylaşın !